Wat is kernenergie? Elektriciteit kan worden opgewekt uit uranium. Dat noemt men kernenergie. Kernenergie is nog steeds een van de meest gebruikte vormen van energie opwekking. En het grote voordeel hiervan is dat er in de meest gunstige gevallen tot 100 minder CO2 vrijkomt dan bij de opwekking van energie uit fossiele brandstof zoals olie of gas. Bij de opwekking van energie door windkracht, waterkracht of zonne-energie, komt ongeveer evenveel CO2 vrij. Toch zijn er nog steeds zowel voor- als tegenstanders van het gebruik van kernenergie. De voorstanders draaien er niet omheen: Energie opwekken uit uranium is duurzaam, veilig, goedkoop en het gaat klimaatverandering tegen. Toch zijn er dus ook veel tegenstanders te vinden. Zij vinden het een te groot risico om op deze wijze energie op te wekken vanwege het vele radioactieve afval en ongevallen. In Japan hebben we recentelijk inderdaad kunnen zien dat er wel degelijk risico’s bestaan en dat lang niet alle kernreactoren bestand zijn tegen geweld van buitenaf.
Enkele feiten
Elektriciteit die wordt opgewekt in een kerncentrale is relatieve schone energie. Het milieu wordt, in vergelijking met andere methoden, weinig belast. Alleen de bouw van een centrale brengt het milieu schade toe. Denk aan de fossiele brandstoffen die daarvoor gebruikt worden. In die gaat er nogal wat CO2-uitstoot vooraf, totdat een centrale eenmaal werkende is.. Ook de winning van uranium (de grondstof) en het vervoer daarvan is milieubelastend. Al jarenlang is het een groot discussiepunt hoe om te gaan met radioactief materiaal. Dit afval heeft risico’s op de volksgezondheid en kan het milieu zeer ernstige schade toebrengen, indien er niet zorgvuldig mee wordt omgegaan. Radioactief materiaal bevat veel straling. Een beetje straling kan al dodelijk zijn voor zowel de mens als dieren. Het materiaal moet daarom opgeborgen worden, voor een langere tijd (honderden jaren) en op een veilige manier. De productie van stroom in kerncentrales is goedkoop. Toch kost een nieuwe kerncentrale de staat zo enkele miljarden euro’s. Moet een oude centrale worden afgebroken (ontmanteld), dan is dit bijna even duur. Ook het afval moet opgeslagen worden en dat is een kostbare zaak.
Voordelen van kernenergie?
Het grootste voordeel van kernenergie is dat bij de opwekking daarvan vrijwel geen CO2 en andere broeikasgassen vrijkomt. Daarnaast is de grondstof goedkoop, dit is uranium. Daarnaast heeft deze vorm van energie een ander groot voordeel, en dat is dat we door zelf energie op te wekken in kerncentrales veel minder afhankelijk zijn van regio’s in de wereld waar het minder stabiel is. Op die manier hoeven we minder olie en gas te importeren. Daartegenover staat dat de grondstof voor kernenergie, uranium, vrijwel overal beschikbaar is. Het komt voor in zeewater, in de boden en in rotsen. De landen waar veel uranium in de grond zit zijn o.a. de VS, Canada, Australië maar ook Rusland, Brazilië en Mongolië.
Nadelen van kernenergie
Kernenergie heeft vanzelfsprekend ook enkele nadelen. Het radioactieve afval uit kerncentrales is misschien wel het grootste nadeel, omdat we niet weten hoe we dit veilig en voor een langere periode kunnen opbergen. Daarnaast is het winnen van uranium niet zonder gevolgen. Daar komt veel afval bij vrij. En denk ook aan het sloopafval dat nog steeds radioactief besmet is na sluiting van een centrale. Het komt er dus op neer dat de straling voor de gezondheid een groot risico is. Radioactief afval kan nog voor tienduizenden jaren voor ellende zorgen. Op dit moment zijn wetenschappers er nog niet over uit hoe dit probleem opgelost kan worden. In Japan hebben we onlangs kunnen zien hoe groot de schade is indien een kerncentrale op omvallen staat. De gevolgen kunnen desastreus zijn. Een ander belangrijk nadeel is dat de bouw van een centrale zeer veel geld kost. Enkele miljarden per centrale. Ook de ontmanteling van oude centrales is een dure bezigheid. Kerncentrales kunnen ook doelwit worden van terroristische aanslagen of misbruikt worden, voor het produceren van kernwapens.
Kerncentrales in Nederland
Zo’n 10% van onze energieproductie in Nederland wordt door een kerncentrale opgewekt. Deze staat in Borssele. Deze levert jaarlijks plus minus 4 miljard kWh kernenergie. Dat is voldoende om 1 miljoen huishoudens van stroom te voorzien per jaar. Nederland importeert ook elektriciteit uit naburige landen dat wordt opgewekt in kerncentrales.